Türkiye’de şap hastalığının yayılımı kaygı yaratıyor…

Türkiye’de şap hastalığı vakaları giderek çoğalıyor. Öyle ki 21 Ekim’den 21 Kasım’a kadar geçen sürede, Avrupa Komisyonu’nun ADIS sistemi üzerinden Türkiye’de toplam 274 şap hastalığı rapor edildi.

Bu nedenle, AMTH Veterinerlik Müdürlüğü, hastalığın önemini dikkate alarak bir duyuru yayımladı. Duyuruda, şap hastalığının tüm çift tırnaklı hayvanları (domuzlar, sığırlar ve küçük geviş getirenler) etkilediği, ancak insanlara bulaşmadığı, yani zoonotik bir hastalık olmadığı vurgulandı.

Bulaşma Şekilleri
Veterinerlik Müdürlüğü’ne göre hastalığın en önemli bulaşma yolu, hasta hayvanlarla doğrudan temastır. İkinci önemli bulaşma kaynağı ise enfekte hayvansal ürünlerin tüketimidir; örneğin, hayvanların insan gıda artıklarını yemesi veya pastörize edilmemiş süt tüketmesi. Mekanik bulaşma ise ayakkabılar, kıyafetler, veterinerlik aletleri veya araçlar yoluyla mümkündür. Hava yoluyla bulaşma yaygın olmamakla birlikte özellikle yoğun hayvancılık işletmelerinde mümkündür. Düşük sıcaklıklar ve yüksek nem, virüsün bulaşmasını kolaylaştırır.

Klinik Belirtiler
Hastalığa yakalanan hayvanlarda aşırı salya akıntısı, iştahsızlık, halsizlik, ateş, topallık, süt veriminde düşüş, kabarcıklar ve lezyonlar görülür. Ayrıca düşükler ve yenidoğanlarda ani ölümler meydana gelebilir. Tırnakların arası ve tabanında lezyonlar, genellikle topallık ile birlikte görülür. Ağız boşluğu ve dilde salya akıntısı, aşınmalar ve yaralar ortaya çıkar. Koyun ve keçilerde ise çoğu zaman çok hafif belirtiler görülür, bu da hastalığın fark edilmesini zorlaştırır.

Biyogüvenlik Önlemleri

Bu nedenle, AMTH Veterinerlik Müdürlüğü, hastalığın ülkeye girmesini önlemek amacıyla gerekli biyogüvenlik önlemlerinin uygulanmasını güçlü bir şekilde tavsiye etmektedir.

Özellikle:

• Hayvancılık işletmesine doğrudan ilgisi olmayan kişilerin girişinin yasaklanması; sadece işletmede çalışan personel ve ilgili veterinerlik yetkililerinin girmesine izin verilmesi.
• İşletmedeki hayvanların diğer işletmelerdeki hayvanlarla temasının önlenmesi.
• İşletmeye giriş ve çıkış yapan tüm araçların uygun virüs öldürücü dezenfektanlarla zorunlu olarak dezenfekte edilmesi.
• Araç, yem, herhangi bir hayvancılık ekipmanı veya tarım makinelerinin ödünç verilmemesi.
• Girişler, tesis alanları, araç-gereç ve genel hayvancılık ekipmanlarının belirli aralıklarla onaylı virüs öldürücü dezenfektanlarla taşınabilir cihazlar kullanılarak dezenfekte edilmesi; dezenfektan kullanım talimatlarına titizlikle uyulması.
• Uygun altyapı varsa, işletmeye giren araçların dezenfeksiyonu için girişte dezenfeksiyon hendeği kurulması.
• Canlı hayvan tüccarlarına ait araçların işletmeye girişinin yasaklanması.
• Hayvanların kesime veya alım-satıma taşınması gerektiğinde, mümkünse özel araçlarla taşınması tavsiye edilir.
• Özellikle hastalığın görüldüğü bölgelere yakın yüksek riskli alanlarda gereksiz hareketlerin sınırlandırılması.
• Şap hastalığının ülkeye girişini önlemek ve işletmeleri korumak amacıyla, çiftçilere tüm sığır ve diğer çift tırnaklı hayvanları riskli bölgelerden uzaklaştırmaları ve bunları biyogüvenlik önlemlerine uygun olarak ahır tesislerinde sınırlamaları şiddetle tavsiye edilmektedir.
• Sağlık durumu bilinmeyen hayvanların herhangi bir nedenle işletmeye alınmasının, yerel Veterinerlik Otoritesi’nin izni olmadan kesinlikle önlenmesi önerilmektedir.

AMTH Veterinerlik Müdürlüğü, çiftçileri bu talimatlara uymaya çağırmakta ve yukarıda belirtilen belirtileri gözlemlediklerinde derhal veterinerlerine veya yerel Veterinerlik Otoritelerine başvurmalarını önermektedir. Bu mercilerden hastalıkla ilgili daha fazla bilgi de alınabilir.